TERMOMETRE ve
  BAROMETRE YAPALIM   Deney Seti

Hava Basıncını Anlamak İçin Deney

Hava Basıncının kağıt ve deney tüpü içindeki suyu havada tuttuğunu görmek için;
Deneyi yapalım. Öncelikle soldaki resimde görüldüğü gibi deney tüpüne su dolduralım
ve bir parça kağıt keselim. Bu kağıt parçasını su dolu deney tüpünün üzerine şekilde görüldüğü gibi koyup parmağımızla tutalım.

  Bitmiş Hassas
  Termometre Ve
   Barometre

 Deney tüpümüzün yarısına kadar renkli su   dolduralım. Su hizasına kadar boru takılmış tıpamızı takalım. Boru suya girdikçe içindeki sıvı yükselecektir. Böylece hassas termometremiz hazırlanmış olur. Hava olan kısmı avucumuzla tutup vücut sıcaklığımızla ısıttığımızda bir önceki deneye oranla suyun hızla yükseldiğini göreceksiniz. Aynı hava dolu kısmı bu defa su ile soğutursak suyun hızla alçaldığını gözlemleriz. Hava suya oranla çok daha fazla genleştiği için termometremiz oldukça hassas olur. Hassasiyeti azaltmak isterseniz deney tüpü içine koyduğunuz su miktarını arttırdığımızda hava miktarı azaldığı için hassasiyet azalır.

Bu hazırladığımız cihaz aynı zamanda basınç değişikliklerine de hassastır. Eğer sıcaklık değişmezse bu cihazımız basınç değişikliklerini bize gösterecektir.

 

D. DENEY 2 BAROMETRE       ( Hassas Termometre )

Karton arkalığın bir tarafının üzerinde derecelendirmeler göreceksiniz. (Bu tip derecelendirmelere skala yada gösterge çizelgesi denir) Şayet tüpün içinde yani haznenin içinde hava kabarcığı kalmamışsa bu karton arkalık üzerindeki taksimatlar birer derecelik sıcaklığı gösterecektir. Bir başka termometreden o anki sıcaklığı ölçerek karton arkalığımızın uygun bir yerine bu sıcaklığı gösterecek şekilde aşağı yukarı kaydırarak ayarlarız.

Fakat siz aynı kartonun diğer yüzündeki çizelge olmayan bölüme kendi derecelendirmenizi yapabilirsiniz. Bu termometrenin içinde hava kalmışsa veya bir başka sıvı kullandığınızda işe yarayacaktır.
Derecelendirmek için evinizdeki bir başka termometreyi kullanabiliriz. Bunu yapmak için o anki sıcaklığı termometremizde işaretleriz daha sonra sıcaklığı biraz artırdıktan sonra ikinci sıcaklığı işaretleriz. Bir derece sıcaklık değişimi için kaç milimetre değiştiğini ölçeriz ve buna göre kendi skalamızı çizerek oluşturabiliriz. Karton üzerine yazmak için CD üzerine yazmak için kullanılan kalemlerden faydalanabilirsiniz.

İçinde hava kabarcığı kalması durumunda hava
kabarcığının genleşmesi çok daha fazla olduğundan
sıvının yükselmesi daha fazla olacaktır. Aynı deneyi
su yerine kolonya ve sıvı yağ kullanarak da
yapabilirsiniz. Bu şekilde farklı sıvıların farklı genleştiklerini gözlemleyebiliriz.

Kırmızı Boyalı Suyun Hazırlanması; Öncelikle taşan boyalı suyun ellerimizi boyamaması için eldiven giymemiz ve lavaboda yapmamız uygun olur.
Bir çay bardağına bir buçuk deney tüpü su dolduralım içine boyayı katarak karıştıralım boya eridikten sonra deney tüpümüze doldurabiliriz.

 Gıda boyası ile hazırladığımız kırmızı suyu deney tüpümüze üstten 1cm kadar boşluk olacak şekilde dolduralım. Tıpayı tüpün içinde hava kabarcığı kalmayacak şekilde takalım. Hava kabarcığı özellikle yüksek sıcaklıklarda hatalı sonuçlara sebep olmaktadır. Hava sıcaklıkla sudan daha fazla genleştiği için daha yüksek bir değer görürüz.

Tıpayı takma esnasında su biraz taşabilir.

Tüpün içindeki kabarcıkları hafifçe tıklayarak çıkarabiliriz. Kabarcıklar bittikten sonra plastik boruyu takabiliriz.

Boruyu taktıkça taşan su boruda yükselecektir.     

Deney tüpümüz termometremizin haznesi olacaktır. Bu haznedeki su ısındığında genleşip taşmak isteyecek ve bulduğu delikten dışarı çıkacaktır. Tüpün ağzı kapalı olduğu için açık olan borumuzun içinden bu boyalı su yükselecektir. Bu yükselme sıcaklıkla orantılı olduğu için kolayca taksimatlandırarak termometremizi gerçekleştirebiliriz.

Karton Arkalığı da taktığımızda termometremiz hazır demektir. Termometremizi elimizde avucumuzun içinde tutup birkaç dakika ısıttığımızda sıvının birkaç milimetre yükseldiğini gözlemleyebiliriz.